Nu is Trollhättan vooral bekend als Trollywood omwille van zijn filmstudio’s en omdat het hoofdkwartier van Saab hier gevestigd is, maar deze stad heeft een lange geschiedenis. Trollhättan ligt aan de Göta rivier. Deze rivier is al eeuwenlang een waterweg tussen de zee en het Vänern, maar de watervallen in Trollhättan vormden een hindernis voor de scheepvaart. Door die watervallen in Trollhättan moesten de goederen hier uit de schepen gelost worden.
Ze werden dan een eind over land vervoerd en daarna weer op schepen geladen om hun reis verder te zetten. Eeuwenlang heeft men geprobeerd deze hindernis te overwinnen door de bouw van sluizen.
Wij parkeerden onze wagen in het noorden aan de Strömkarlsbron. Hier staat een groot informatie bord met uitleg over de sluizen. Vlakbij ligt de Ekeblads sluss, ingehuldigd in 1754 door koning Adolf Fredrik en koningin Lovisa Ulrika. Dit was de bovenste sluis uit een serie van drie die het mogelijk moest maken dat de schepen in Trollhättan het hoogteverschil konden overbruggen. De middelste sluis had geen sluisdeuren en werd nooit gebruikt. Bij de bouw van de derde sluis gebeurde een zwaar ongeval met 9 dodelijke slachtoffers en het ganse project werd afgeblazen. Er is nooit een schip door dit sluizencomplex gevaren.
Tijdens de 19e eeuw werd een kanaal aangelegd rond de watervallen en werden er nieuwe sluizen gebouwd in het zuiden van de stad. In de 20e eeuw werden deze uitgebreid en gemoderniseerd. Deze waterweg wordt nu nog steeds gebruikt. Het Trollhättan kanaal is 82 km lang en 6 m diep.
In het begin van de 20e eeuw kwam men op het idee om de watervallen te gebruiken voor een elektriciteitscentrale. In 1907 werd met de bouw van een fabriek begonnen en drie jaar later was die in gebruik. De elektriciteitscentrale speelde een belangrijke rol voor de ontwikkeling van de industrie in Trollhättan. De centrales werden uitgebreid en nu zijn er drie centrales actief.
Nadat we de Ekeblads sluss gezien hadden wandelden we over de Strömkarlsbron. Deze brug dient eveneens als afdamming van de Göta rivier. Ze levert het water aan de elektriciteitscentrale. Ze werd gebouwd in 1908 en is versierd met een prachtig sculptuur van de beeldhouwer Carl Eldhs. Over de brug gingen we naar rechts en namen dan een trap naar boven en wandelden langs de Vargklyftevägen. Tijdens de zomer wordt op regelmatige tijdstippen de afdamming van de rivier geopend en stroomt het water met een debiet van 300.000 liter per seconde naar beneden. Een indrukwekkend schouwspel dat uiteraard veel toeristen lokt. Om dit alles goed te kunnen zien zijn op verschillende plaatsen terrassen en balustrades gebouwd. Wij waren hier op een verkeerd tijdstip en de ganse loop van de rivier lag droog maar de diepte en de grilligheid van de rotsbodem was toch indrukwekkend. De wandeling eindigde aan de Oscarsbron. Vanop deze brug heb je volgens velen het beste uitzicht op de rivier bij het openen van de afdamming. Voorbij de centrale kan je links via de Åkersbergsvägen terug naar de Strömkarlsbron. Ga je over de brug naar rechts dan kan je een trap naar beneden nemen die leidt naar de Kungsgrottan. Een pot in een rots ontstaan door het smelten van het ijs in de ijstijd. Sinds 1754, koning Adolf Fredrik en koningin Lovisa Ulrika, hebben alle Zweedse monarchen die op bezoek kwamen in Trollhättan hier hun naam in de rots gekrast. De laatste was kroonprinses Victoria in 2001.
We reden met de auto via de Åkersbergsvägen richting het zuiden van de stad naar Gamle dal’n. Op het einde van de Åkersbergsvägen namen we de Vassliden en bereikten zo een grote parking met zicht op Gamle dal’n. Hier zie je nog verschillende oude sluizen die niet meer gebruikt worden. Ze stammen uit 1800 en 1844 en liggen trapsgewijs achter elkaar en enkele parallel aan elkaar. Ze werden uit de rots gehouwen. Aan het Slusscafeet zijn er nog enkele oude sluizen en de enige sluis, afgewerkt in 1916, die nu nog gebruikt wordt. Jammer genoeg regende het pijpenstelen zodat we geen wandeling konden maken op Gamle dal’n. Er lopen hier immers mooie wandelpaden naast de sluizen.
